– Det er ingen vaksne heim i Vegvesenet

Sjokkbeskjeden for dei som kjempar for ny E16 og Vossebanen ut av Bergen kom før palmehelga:

Statens vegvesen vil dei neste 13 åra ikkje prioritera å bygge ny veg og jernbane på den rasfarlege strekninga mellom Arna og Stanghelle.

Sjølv om «eksisterende vei er svært utsatt for skred og har mange trafikkulykker», som dei skriv i innspelet til ny nasjonal transportplan (NTP) for 2025-2036.

Det har sett i verk raseriet på Vestlandet. Fleire reagerer på det dei meiner er lite samsvar mellom dei som planlegg prosjekt og dei som prioriterer prosjekt i Statens vegvesen.

– Det er ingen vaksne heim i Vegvesenet. Den eine handa veit ikkje kva den andre gjer, tordnar tidlegare Vaksdal-ordførar Eirik Haga (Ap) til TV 2.

Hus og straum til over 300 million kroner

Vegvesenet og Bane Nor har nemleg intensivert planarbeidet dei siste ti månadane, for å rekke planlagt byggestart i 2024.

Sidan august i fjor har pengane sete laust:

• Cirka 130 millionar kroner har gått til å kjøpe 28 hus som må fråflyttast og rivast fordi dei står i vegen for ny veg og jernbane.
• 200 million kroner går til arbeidet med å legge ned kablar som skal sørge for nok straum til utbygginga. Utbyggar BKK bidreg i tillegg med 60 million kroner. Kablane vil bli liggande ubrukt under jorda om prioriteringa til Vegvesenet blir ein realitet.

– Det er jo dumt. Vi byggjer det for dei. Vi har ikkje bruk for kablane til noko anna, seier prosjektleiar Eli Dimmen i BKK.

Haga har kjempa for ny veg og bane gjennom rasfarlege Vaksdal kommune i mange år. Saman med fleire andre ofrar også han huset sitt for den nye jernbana.

– Spøkelseshus

No kan alt vere til ingen nytte om politikarane lyttar til prioriteringa til Vegvesenet.

– At det kan skje! At dei først legg ny asphalt på E16, for å så grave den opp for å legge straumkablar til eit prosjekt dei så ikkje vil bygga likevel, seier Haga oppgitt.

Han fryktar kva ei ny utsetjing vil gjera med nabolaga på Stanghelle og i Vaksdal.

– Viss desse husa skal stå som spøkelseshus, som eit monument over eit Vegvesen som ikkje veit kva dei gjer, så er det alvorleg, seier Haga.

Den tidlegare ordføraren presiserer at kontakten med Vegvesenet og Bane Nor har vore god i forbindelse med innløysinga av huset.

Haga får støtte av fylkesordførar Jon Askeland (Sp) i Vestland fylke.

till NRK hadde han «problemer med å finne ord på mitt sinne» då prioriteringa til Vegvesenet vart lagt ut førre fredag.

– Det er difor eg tek fram boksehanskane no. Det fins ingen aksept for denne prioriteringa og det er tonedøvt av Vegvesenet å skubbe dette prosjektet bak i køen, seier Askeland til TV 2.

Haga og Askeland både trur og håpar at stortingspolitikarane vil overstyre prioriteringa til Vegvesenet og løyve pengar til utbygginga.

Forstår kritikken

Men Vegvesenet vil heller bygge andre vegar, fordi dei meiner ny veg og jernbane mellom Arna og Stanghelle har «relativt lav beregnet samfunnsøkonomisk lønnsomhet».

Utbygginga blir kalla «Noregs største tunnelprosjekt» og har no ein prislapp på 30 milliardar kroner.

– Eg forstår veldig godt kritikken, men vi må jobbe i to spor, seier utbyggingsdirektør Kjell Inge Davik i Statens vegvesen.

– Vi fekk eit oppdrag frå samferdselsdepartementet som hadde veldig stramme økonomiske rammer og då er det slik vi har prioritert i svaret på det oppdraget, seier Davik om innspela dei har sendt til ny NTP.

Han viser til statsbudsjettet som blei lagt fram av regjeringa i fjor haust, der utbygginga også var ute. SV fekk dei naudsynte millionane inn igjen i budsjettet for 2023.

– Det er dei pengane som no går til mellom anna innløysing av eigedomar, forklarar Davik.

Han legg at transportplanen ikkje gjeld «før den er behandla i Stortinget».

– Det er nettopp derfor vi held så aktivt i prosjektet. Så får vi sjå kva signal som kjem i neste statsbudsjett. Det veit vi i oktober, seier Davik.

I NTP-innspelet skriv Vegvesenet at Arna-Stanghelle heller bør vurderast på nytt i 2028, når neste nasjonale transportplan skal til behandling.

Dei vil også vurdere moglegheita for å utbetre dagens E16 med skredsikringstiltak.